In een wereld waarin het internet een steeds grotere rol speelt, is het belangrijk dat iedereen toegang heeft tot online informatie en diensten. Wil jij jouw website toegankelijker maken? Dan is het aan te raden om de WCAG te volgen. In dit artikel lees je meer over deze richtlijnen. 

Wat is WCAG?

De Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) is een document dat bestaat uit een verzameling van richtlijnen voor de toegankelijkheid van websites. Als je een openbare bibliotheek bezoekt, verwacht je dat er ook een ingang is voor rolstoelen. WCAG zorgt als het ware voor een digitale rolstoelingang van jouw website. 

De internationale organisatie World Wide Web Consortium heeft dit document opgesteld en gepubliceerd om ervoor te zorgen dat iedereen, inclusief mensen met een functiebeperking, toegang heeft tot online informatie en diensten. 

De WCAG wordt dan ook wel beschouwd als de maatstaf voor de toegankelijkheid van websites. Met andere woorden: wanneer je jouw website toegankelijker wil maken, is het volgen van de WCAG de beste en makkelijkste manier.

De WCAG is opgesteld volgens 4 principes:

• Waarneembaar: Alle gebruikers moeten de gepresenteerde informatie en onderdelen op jouw website kunnen waarnemen.
• Bedienbaar: Alle gebruikers moeten de gebruikersomgeving (user interface) van jouw website kunnen bedienen.
• Begrijpelijk: Alle gebruikers moeten de informatie op en werking van jouw website begrijpen.
• Robuust: Alle gebruikers moeten jouw website kunnen gebruiken en begrijpen, ook wanneer technologieën zich ontwikkelen.

Deze principes worden verder uitgewerkt in een aantal richtlijnen. Deze richtlijnen vind je op de website van The World Wide Web Consortium (W3C). Een voorbeeld: om je website toegankelijk te maken voor mensen met een visuele beperking, beveelt de WCAG aan om voldoende contrast te gebruiken tussen tekst en achtergrond. Dit maakt het gemakkelijker voor mensen met een verminderd gezichtsvermogen om de inhoud van je website te lezen. Ook dienen afbeeldingen alternatieve teksten hebben voor mensen die screenreaders gebruiken.

De 3 WCAG-niveaus

Er zijn verschillende niveaus van WCAG-conformiteit: A, AA en AAA. Deze niveaus geven de mate van toegankelijkheid van een website aan. De meeste organisaties streven naar niveau AA, omdat dit een goede balans biedt tussen toegankelijkheid en haalbaarheid.

Dit zijn de verschillende WCAG-niveaus:

• WCAG A: Dit is het laagste niveau van toegankelijkheid. Websites die aan deze norm voldoen, zijn minimaal toegankelijk.
• WCAG AA: Dit is het aanbevolen niveau voor de meeste websites. Het betekent dat je website voldoet aan alle A- en AA-normen.
• WCAG AAA: Dit is het hoogste niveau van toegankelijkheid. Het is echter niet altijd mogelijk om aan alle AAA-normen te voldoen, afhankelijk van de inhoud van je website.

Wet- en regelgeving over digitale toegankelijkheid

In veel landen, waaronder ook in Nederland, is het voor alle overheidsorganisaties verplicht om te voldoen aan WCAG 2.1 niveau A en AA. Sinds 5 oktober 2023 wordt WCAG 2.2 A en AA aanbevolen.

Voor overheidsorganisaties is het verplicht om hieraan te voldoen, omdat hun website volgens het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid toegankelijk hoort te zijn. Onder overheidsorganisaties vallen Nederlandse overheden (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) en instellingen uit de (semi-)publieke sector.

Aanvullend op het voldoen aan WCAG 2.1 niveau A en AA, is het voor overheidsorganisaties ook verplicht om een toegankelijkheidsverklaring op hun website te plaatsen.

WCAG: een verklaring of een keurmerk?

We benadrukken graag dat de WCAG een verklaring is, geen keurmerk. Er bestaan overigens wel keurmerken om aan te geven dat jouw website toegankelijk is. Echter, zo’n keurmerk is niet verplicht om te bewijzen dat je aan de toegankelijkheidseisen voldoet. Een toegankelijkheidsverklaring is voldoende.

Goed om te weten is dat je nu al een toegankelijkheidsverklaring op jouw website kunt plaatsen. Mocht je willen of moeten voldoen aan de WCAG, dan houdt dit niet in dat je alles op je website gelijk perfect naar de eisen van de WCAG moet hebben. Het gaat erom dat je inzicht hebt in de mate waarin jouw website voldoet aan WCAG 2.1 AA (of een ander niveau) en dat je zichtbaar stappen neemt om de toegankelijkheid te verbeteren. Kortom: de eis is dus niet dat je al volledig voldoet aan WCAG 2.1 AA.

Hoe kom je aan een WCAG-verklaring?

Theoretisch gezien zou je zelf een verklaring kunnen schrijven waarbij je elk onderdeel van je website toetst aan de richtlijnen van de WCAG. In de praktijk is dit echter niet realistisch. Een website beoordelen op de richtlijnen van de WCAG, vraagt namelijk veel kennis over de details van de WCAG zelf en over de techniek van websites.

De realistische oplossing is om een toegankelijkheidsaudit uit te laten voeren door een onafhankelijke, gespecialiseerde organisatie. Deze organisatie toetst je website op alle punten van de WCAG op het niveau dat jij wil. Je krijgt dan ook een uitgebreid rapport, inclusief aanbevelingen over hoe jij jouw website kunt verbeteren.

De verbeterpunten kunnen te maken hebben met content. Denk bijvoorbeeld aan het toevoegen van zogenaamde alt-teksten bij afbeeldingen. Dit kun je zelf inplannen om op te pakken. Zijn er verbeterpunten die technisch van aard zijn? Dan kun je deze verbeterpunten met je websitebouwer (bijvoorbeeld met ons) delen om dit te laten verwerken.

Het rapport kun je direct op jouw website plaatsen. Daarmee voldoe je gelijk aan de eisen van de WCAG. Je hebt immers publiekelijk duidelijk gemaakt wat de staat van de toegankelijkheid van je website is en wat je met de verbeterpunten gaat doen.

Wat kunnen wij voor jou doen?

SERA doet geen toegankelijkheidsaudits. Onze werkzaamheden richten zich namelijk op andere zaken. De WCAG-verklaring moet dan ook altijd vanuit jou komen. 

Uiteraard speelt de toegankelijkheid van jouw website wel een belangrijke rol bij het designen van jouw website. We zetten dan ook de modernste technieken in om jouw website toegankelijk te maken. 

Inmiddels hebben we bij SERA al meerdere klanten die succesvol een WCAG-verklaring op hun website hebben geplaatst. Uiteraard kunnen we je ook in contact brengen met de juiste partij voor een toegankelijkheidsaudit.

Hopelijk heb je nu een duidelijk beeld van de WCAG en wat jouw en onze rol hierin is. Heb je toch nog vragen? Neem dan contact met ons op.